Η ανταπόκρισή μας σε συντριπτικά, απειλητικά, ή τραυματικά γεγονότα είναι ίδια με αυτή των ζώων. Βασίζεται σε νευροχημικές διεργασίες που στοχεύουν στην ενεργοποίηση αυτόματων ενστικτωδών αντιδράσεων για να επιβιώσουμε άμεσα από αυτά τα γεγονότα, όπως:
ΠΑΛΗ (FIGHT)
Mας διευκολύνει να αμυνθούμε ενάντια σε κάποιον που μας επιτίθεται ή σε ένα κίνδυνο. ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ: είμαι μεγαλύτερ@, πιο δυνατ@ και μπορώ να νικήσω, άρα θα μείνω εδώ να αντιμετωπίσω την απειλή.
ΦΥΓΗ (FLIGHT)
Mας επιτρέπει να ξεφύγουμε από την τραυματική εμπειρία. ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ: Είμαι μικρότερ@ και δεν θα νικήσω. Μπορώ να ξεφύγω όμως από την απειλή, οπότε θα τρέξω μακριά.
ΠΑΓΩΜΑ (FREEZE)
Παγώνει ή μουδιάζει προσωρινά το σώμα ακινητοποιώντας το, σαν να είναι παράλυτο. ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ: Δεν μπορώ να ξεφύγω και δεν μπορώ να νικήσω, οπότε θα παγώσω γιατί αν ακινητοποιηθώ και δεν κάνω κάτι μπορεί να χάσουν το ενδιαφέρον τους και να φύγουν.
ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ (FLOP)
Παρόμοια με το «πάγωμα», μόνο που εδώ οι μύες χαλαρώνουν και το σώμα πέφτει σαν νεκρό ώστε να μειωθεί ο σωματικός πόνος, ενώ παράλληλα μπορεί να «κλείσει» και το μυαλό για να προστατευθεί από την τραυματική εμπειρία. ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ: Δεν θα φύγουν, αν μείνω παγωμέν@ θα πονέσω περισσότερο, οπότε θα πέσω αναίσθητ@ παίζοντάς το νεκρ@, μετά θα τελειώσει και θα φύγουν.
Βλέπετε κάπου τον εαυτό σας;
Οποιαδήποτε από αυτές τις αποκρίσεις – ή και συνδυασμός – μπορεί να είναι ένας τρόπος με τον οποίο αντιδράτε αυτόματα σε απειλητικές καταστάσεις ακόμη κι αν δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος, όπως αναδρομές στο παρελθόν, τρομακτικοί θόρυβοι ή κάποιο αίσθημα απειλής.
Όταν συμβεί αυτό, μερικά πράγματα που μπορείτε να δοκιμάσετε και να κάνετε είναι:
να ρίξετε κρύο νερό στο πρόσωπό σας, να δοκιμάσετε τεχνικές γείωσης, να ενεργοποιήσετε τις αισθήσεις σας, ή να πείτε ένα μάντρα («είμαι ασφαλής τώρα»), κ.α.
